จะว่าไปแล้วในยุคสมัยนี้ ธุรกิจตั้งแต่ขนาดการผลิตใหญ่ ๆ รายได้กำไรต่อปีเป็นหมื่น ๆ ล้าน จนถึงธุรกิจขนาดเล็กริมถนนในเมืองเล็ก ๆ ต่างพากันแข่งขันออกแบบผลิตสินค้าให้แตกต่าง สร้างสรรค์ ไม่มีรูปแบบ พูดง่าย ๆ “ยิ่งแปลก แตกต่าง ยิ่งขายได้”

ปัจจุบันรูปแบบการทำธุรกิจ ตั้งแต่ธุรกิจอุตสาหกรรมผลิตสิ่งของเครื่องใช้ไปจนถึงอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและบริการที่จะเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับประเทศนั้น หันมาให้ความสนใจรูปแบบธุรกิจที่นำเอาภูมิปัญญา วัฒนธรรม ความเชื่อผสมจินตนาการของมนุษย์ ประยุกต์ใช้เข้ากับความคิดสร้างสรรค์ ผสานแรงบันดาลใจในการทำงานจนสามารถผลิตเป็นสินค้าที่ “แปลก แตกต่าง ขายได้” สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับประเทศได้มหาศาลเช่นกัน รูปแบบเศรษฐกิจแบบนี้เราเรียกว่า “เศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative Economy)”

สำหรับประเทศไทย หน่วยงานที่รับผิดชอบนโยบายเศรษฐกิจสร้างสรรค์ คือศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ Thailand Creative & Design Center (TCDC)

ซึ่งจัดตั้งศูนย์อย่างเป็นทางการครั้งแรกที่กรุงเทพ ฯ เมื่อปี 2546 และกระจายศูนย์มาที่จังหวัดเชียงใหม่เมื่อปี 2557 ปัจจุบันกำลังจัดตั้งศูนย์ที่จังหวัดขอนแก่นเป็นแห่งที่ 3

ตั้งแต่ปี 2561 งานของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ Creative Economy Agency (CEA)

รูปแบบอาคารศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) ขอนแก่น ซึ่งตั้งอยู่ที่ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (ฝั่งกังสดาล) ถนนกัลปพฤกษ์ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น (ภาพจาก : TCDC Khon Kaen)

แหล่งสุมหัวนักคิดสร้างสรรค์อีสาน

มหกรรมงานสร้างสรรค์เพื่อสะท้อนศักยภาพอีสาน (ISAN Creative Festival 2019) คือกิจกรรมแรกก่อนการเปิดศูนย์อย่างเป็นทางการของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) ขอนแก่น ซึ่งตั้งอยู่ที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น (ฝั่งกังสดาล) โดยเป็นศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบแห่งแรกในภาคอีสาน และเป็นศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบลำดับที่ 3 ถัดจากกรุงเทพฯ และเชียงใหม่

“อาคารของศูนย์ทีซีดีซีกำลังอยู่ระหว่างการก่อสร้าง เราอยากจัดกิจกรรมเปิดตัวภารกิจของศูนย์และของสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ในภาคอีสาน ก่อนศูนย์เปิดอย่างเป็นทางการ เราจึงจัดงานมหกรรมนี้” มณฑิณี ยงวิกุล ผู้อำนวยการสำนักสื่อสารและการตลาด ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) กล่าวกับเดอะอีสานเรคคอร์ด

วัตถุประสงค์การจัดมหกรรมครั้งนี้ก็เพื่อสร้างพื้นที่ให้คนที่มีหัวคิดสร้างสรรค์ในทุกประเภทงานในภาคอีสาน ไม่ว่าจะเป็น ศิลปะ ดนตรี ภาพยนต์ การตลาด มารวมตัวทำกิจกรรมเสนอความคิด ออกแบบพื้นที่สร้างสรรค์ เช่น การนำพื้นที่รกร้าง ไม่ได้ใช้ประโยชน์ มาทำเป็นย่านธุรกิจการค้าสินค้าออกแบบ หรือปรับปรุงพื้นที่นั้นให้เป็นพื้นที่ท่องเที่ยวและบริการ หรือการออกแบบสินค้าและผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากความคิดสร้างสรรค์

มณฑิณี ยงวิกุล ผู้อำนวยการสำนักสื่อสารและการตลาด ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC)

“งานนี้เป็นกระบวนการหนึ่งที่จะทำให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ในเมืองขอนแก่น กิจกรรมนี้จะทำให้เมืองมีพื้นที่ทำกิจกรรมสร้างสรรค์ ทำให้เมืองสีสัน ผู้คนสนุกกับการท่องเที่ยวในย่านการท่องเที่ยวสร้างสรรค์”  มณฑิณีกล่าว

มณฑิณีกล่าวอีกว่า เมื่อต้นเดือนกรกฎาคมปี 2561 โครงการฟื้นฟูและพัฒนาพื้นที่เศรษฐกิจเก่าบนถนนศรีจันทร์ ย่านเมืองเห่าจังหวัดขอนแก่น ให้กลายเป็นย่านสร้างสรรค์แห่งแรกในขอนแก่น เป็นหนึ่งในโครงการที่ทีซีดีซีได้เข้าไปมีส่วนร่วมนำเสนอแนวคิดการออกแบบให้สอดคล้องกับนโยบายเศรษฐกิจสร้างสรรค์

“ทีซีดีซีไม่ได้คิดไอเดียการออกแบบเอง เราทำหน้าที่แค่เป็นศูนย์เชิญชวนนักออกแบบ คนที่มีความคิดสร้างสรรค์ในขอนแก่นมารวมตัวกัน พูดคุยเสนอไอเดียว่าจะออกแบบย่านศรีจันทร์ให้ดึงดูดนักท่องเที่ยวอย่างไร”​ มณฑิณีกล่าว

ภาพจำลองตัวอย่างโครงการฟื้นฟูและพัฒนาพื้นที่เศรษฐกิจเก่าในถนนย่านศรีจันทร์จังหวัดขอนแก่น (ภาพจาก : Khon Kaen Let’s Go Together)

หลังจากทีซีดีซีได้แนวความคิดในการออกแบบและจัดการพื้นที่สร้างสรรค์แล้ว มณฑิณีกล่าวว่า ทีซีดีซีก็จะประสานงานไปยังหน่วยงานของรัฐและหน่วยงานส่วนท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องพิจารณา ถ้าเห็นชอบโครงการ แนวคิดการออกแบบและจัดการพื้นที่ก็จะถูกนำเข้าไปในแผนพัฒนาจังหวัดและพัฒนาท้องถิ่นต่อไป

“โครงการการฟื้นฟูพัฒนาพื้นที่สร้างสรรค์ เราไม่ได้สนับสนุนงบประมาณในการทำ เราแค่เสนอไอเดียแล้วให้หน่วยงานรัฐระดับจังหวัด ระดับท้องถิ่นนำไปทำ” มณฑิณีกล่าว

เอาภูมิปัญญา วัฒนธรรมอีสานแปรรูปเป็นสินค้าและบริการ

หลักการดำเนินธุรกิจในรูปแบบเศรษฐกิจแบบสร้างสรรค์อย่างหนึ่งคือ การนำเอา “ทุนทางสังคมและวัฒนธรรม” ซึ่งเป็นต้นทุนในการผลิตสินค้าที่ต่ำแต่สามารถสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจได้มาใช้

ทั้งนี้ “มหกรรมงานสร้างสรรค์เพื่อสะท้อนศักยภาพอีสาน (ISAN Creative Festival 2019)” มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดเทศกาลที่จะแสดงถึงศักยภาพของบุคลากรและธุรกิจสร้างสรรค์ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ที่เก็บเกี่ยวสินทรัพย์ทางวัฒนธรรมของ “อีสาน” มาแปรรูปเป็นสินค้าและบริการที่ตอบสนองทั้งธุรกิจและคุณภาพชีวิต และทำให้ภูมิภาคแห่งนี้กลายเป็นพื้นที่ที่น่าลงทุนและดึงดูดให้หนุ่มสาวอีสานยุคใหม่ ทั้งที่ประสบความสำเร็จหรือกำลังเริ่มต้น หันกลับมาทำธุรกิจที่บ้านเกิด”

กิจกรรมภายในงาน “ISAN Creative Festival 2019” ระหว่าง 10-13 มกราคม

นิทรรศการและการจัดแสดงผลงาน (Exhibitions & Showcases) อาทิ “LOOK ISAN NOW” นิทรรศการที่บอกเล่าเรื่องราวของนักสร้างสรรค์อีสานที่เติบโตและมีผลงานในระดับสากล, “ISAN Material” นิทรรศการที่จัดแสดงศักยภาพวัสดุของอีสาน, “Kalasin Model” นิทรรศการแสดงผลงาน CEA x Dry Clean Only แบรนด์แฟชั่นระดับอินเตอร์ ที่แสดงถึง “Traditional Fabric Way” (ภาพจาก : TCDC Khon Kaen)

 

กิจกรรมบรรยายและการสัมมนาเชิงปฏิบัติการ (Talks & Workshops) อาทิ การบรรยายโดยนักออกแบบสิ่งทอและหัตกรรมจากโครงการกาฬสินธุ์โมเดลและบ้านปะอาวรีไวฟ์, กิจกรรมบรรยาย สาธิตและทำอาหารโดยสองเชฟพี่น้อง เจ้าของร้านซาหมวยแอนด์ซันส์ จังหวัดอุดรธานี (ภาพจาก : TCDC Khon Kaen)

 

ตลาดนัดและกิจกรรมสร้างสรรค์ (Creative Market & Creative Programs)
ตลาดรวมสินค้าสร้างสรรค์ทั้งอาหาร เครื่องดื่ม และผลิตภัณฑ์ โดยนักออกแบบและผู้ประกอบการในภาคอีสานกว่า 60 ราย พร้อมกิจกรรม workshop ภายในตลาด (ภาพจาก : TCDC Khon Kaen)

 

การแสดงดนตรี อาทิ Paradise Bangkok, ขุนนรินทร์ศิลป์พิณประยุกต์, อ้นแคนเขียว, แร๊พอีสาน, รินดาราส, ลำเต้ยร่วมสมัย Feat. หมอลำฉวีวรรณ และ All Thidsa Molam Band (ภาพจาก : TCDC Khon Kaen)

 

การฉายภาพยนตร์พร้อมเสวนา อาทิ ภาพยนตร์สั้นของ อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล ในโปรเจ็ค “Ten Years Thailand” พร้อมการสนทนา ประเด็น “ความเชื่อในภูมิภาคอีสาน” จัดขึ้นในวันที 10 มกราคม พ.ศ. 2562 นี้(ภาพจาก : TCDC Khon Kaen)

image_pdfimage_print