พงศธรณ์ ตันเจริญ เรื่อง
ภายใต้สถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่หรือโควิด-19 ส่งผลให้พลังของนักศึกษแผ่วลงไปอย่างเห็นได้ชัด โดยรัฐบาลได้ออกประกาศตามพระราชกําหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 เพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของโรค ส่งผลให้การรวมตัวทำกิจกรรมทางการเมืองของนิสิตนักศึกษาเป็นไปได้ยากขึ้น เพราะผู้เข้าร่วมกิจกรรมกังวลว่าจะสุ่มเสี่ยงต่อการติดโรคโควิด-19 หรือไม่
เห็นได้จากการรวมตัวของนักศึกษาในการทำ flash mob รอบที่ 2 ตามที่ต่างๆ ซึ่งพบว่า จำนวนผู้เข้าร่วมกิจกรรมลดลงอย่างมาก อีกทั้งรัฐบาลยังออกข้อกำหนดให้ให้สถานศึกษาทั่วประเทศงดทำกิจกรรมต่างๆ จนนำไปสู่การเร่งปิดสถานศึกษาทุกแห่ง
ในทางหนึ่ง ถือเป็นการสกัดกั้นไม่ให้นักศึกษารวมตัวเคลื่อนไหวทางการเมืองต่อ เท่ากับว่าเป็นช่วงขาลงของกระแสพลังนักศึกษา แต่ใช่ว่าจะทำให้พลังนักศึกษาหดหายไป
พลังของขบวนการนักศึกษายังคงอยู่ ไม่ได้หายไปไหน เพียงแค่รูปแบบเปลี่ยนแปลงตามพลวัตเท่านั้น
แม้ว่าจะไม่สามารถรวมตัวกันทำกิจกรรมทางการเมืองแบบเจอหน้ากันได้ แต่ช่วงนี้นักศึกษาก็ปรับตัวแล้วเคลื่อนไหวในรูปแบบใหม่บนโลกออนไลน์
เริ่มต้นจากกลุ่มเยาวชนปลดแอก-Free YOUTH ที่เรียกร้องให้มหาวิทยาลัยทั่วประเทศคืนค่าเทอมให้นักศึกษาบางส่วน หรืออย่างน้อย 1 ใน 4 ของจำนวนที่จ่ายไป (25%) หลังจากมหาวิทยาลัยปรับการเรียนการสอนสู่รูปแบบออนไลน์ เพราะต้องการปฏิบัติตามมาตรการควบคุมโรคระบาด ซึ่งทำให้มหาวิทยาลัยต่างๆ มีค่าใช้จ่ายในการจัดการน้อยลง
การรณรงค์ดังกล่าวได้มีการโพสต์บนทวิตเตอร์และเฟซบุ๊ก แล้วเชิญชวนให้นักศึกษาที่สนใจร่วมติดแฮชแท็ก #คืนค่าเทอมให้นักศึกษา เพื่อเรียกร้องให้มหาวิทยาลัยเยียวยาผลกระทบแก่นักศึกษา ซึ่งเป็นผลกระทบจากการระบาดของเชื้อโรคร้ายโควิด-19
โปสเตอร์รณรงค์ให้คืนค่าเทอมแก่นักศึกษา หลังจากมหาวิทยาลัยทั่วประเทศเปลี่ยนรูปแบบเป็นการสอนออนไลน์ ภาพจากเพจเฟซบุ๊กเยาวชนปลดแอก – Free YOUTH)
จากกระแสเรียกร้องครั้งนี้ทำให้มหาวิทยาลัยศรีปทุม มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ มหาวิทยาลัยหาดใหญ่ เป็นต้น ออกมาตรการช่วยเหลือเยียวยานักศึกษาด้วยการคืนค่าเทอมบางส่วน
กระแสเรียกร้องครั้งนี้กำลังจะลามไปยังมหาวิทยาลัยต่างๆ อีกหลายแห่ง ณ เวลานี้ กลุ่มนักศึกษาในสถาบันต่างๆ เริ่มรวมตัวกันตั้งแฮชแท็กเพื่อกดดันสถาบันตัวเองเพื่อให้คืนค่าเทอมและสวัสดิการนักศึกษา เพื่อเป็นการลดภาระค่าใช้จ่ายของครอบครัวในภาวะวิกฤต
แม้การรวมตัวกันทำ flash mob ของนักศึกษาเมื่อครั้งตุลาการศาลรัฐธรรมนูญตัดสินยุบพรรคอนาคตใหม่ จะถือเป็นการรวมตัวครั้งใหญ่ที่สุด หากนับจากการรัฐประหารปี 2557
การทำ flash mob ในครั้งนั้นทำให้นักศึกษามีเวลาทบทวน ถอดบทเรียน และเรียนรู้ข้อผิดพลาดและจุดบกพร่องของตนเอง รวมถึงอุปสรรคที่ขัดขวางการก่อเกิดขบวนการนักศึกษาในครั้งนี้คือ ปัญหาการระบาดของเชื้อโควิด-19 และการประกาศใช้ พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ที่มีบทบัญญัติในการจำกัดสิทธิเสรีภาพของประชาชน ทั้งสิทธิในการแสดงออก เสรีภาพสื่อ เสรีภาพในการเดินทาง และสิทธิในกระบวนการยุติธรรม เป็นต้น
อีกทั้งยังให้อำนาจเจ้าหน้าที่อย่างกว้างขวาง รวมทั้งจำกัดการตรวจสอบถ่วงดุลจากองค์กรตุลาการ ทำให้การก่อตัวเป็นขบวนการทางสังคมของนักศึกษาอาจล่าช้าและอาจใช้เวลาสักระยะหนึ่ง
ในช่วงที่ต่างคนต่างเก็บตัวอยู่แต่บ้าน เป็นช่วงที่นักศึกษากลุ่มต่างๆ กำลังสรรค์สร้างเนื้อหาใหม่ๆ เพื่อรณรงค์บนโลกออนไลน์ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งพื้นที่ที่สร้างผลกระทบต่อสังคมไทยในปัจจุบันเป็นอย่างมาก
ถือเป็นเครื่องมือที่ทำให้กิจกรรมทางการเมืองของนักศึกษา ต่างได้รับความสนใจอย่างรวดเร็วยิ่งขึ้นและถือเป็นอีกหนึ่งกลยุทธ์ที่นักศึกษาใช้กดดันเพื่อให้การเกิดเปลี่ยนแปลง
อย่างไรก็ตามพลังการสื่อสารบนโลกออนไลน์ก็อาจยังไม่เพียงพอ หากสถานการณ์การระบาดโรคโควิด-19 คลี่คลายลงแล้ว บททดสอบที่สำคัญของก้าวต่อไปสำหรับขบวนการนักศึกษาคือ นักศึกษาจะต้องกลับมารวมตัวกันอีกครั้งเพื่อเดินไปข้างหน้า เข้าหามวลชน ระดมทรัพยากร ระดมกำลังกับภาคประชาสังคมอื่นๆ เพื่อสร้างเครือข่ายและยกระดับการเคลื่อนไหว จนนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง
วิกฤตครั้งนี้เป็นเหมือนดาบสองคม ในแง่หนึ่งก็ทำให้การเคลื่อนไหวของนักศึกษาต้องหยุดชะงัก แต่ในอีกแง่หนึ่งก็เป็นดาบที่ทิ่มแทงรัฐบาล ซึ่งเป็นบททดสอบการบริหารจัดการของรัฐบาลว่าจะสามารถช่วยเหลือและฝ่าฟันวิกฤตในครั้งนี้ได้หรือไม่
เพราะอย่างที่เห็นตอนนี้เศรษฐกิจซบเซา คนว่างงาน ทุกอย่างหยุดชะงักหมด และการเติบโตทางเศรษฐกิจก็ถดถอย
สภาพปัญหาที่รุมเร้ารัฐบาลกำลังเป็นอีกหนึ่งแรงที่ช่วยกระตุ้นให้ประชาชนหมดความศรัทธา เบื่อหน่ายกับชีวิตที่อยู่ภายใต้รัฐบาลเงาของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.)
ม่านฉากถัดไปของรัฐบาลจะเป็นฉากตัดสินครั้งสุดท้ายว่า การคงอยู่ของรัฐบาลเงาของ คสช. จะสามารถทนแรงต่อต้านในอนาคตได้มากน้อยเพียงใด
สภาวะความสิ้นหวังในการใช้ชีวิตกำลังทวีคูณขึ้นเรื่อยๆ และยิ่งจะเป็นการเพิ่มเชื้อไฟให้กับขบวนการนักศึกษาให้มีความเข้มแข็งและได้รับความชอบธรรมและการสนับสนุนจากภาคประชาชนมากยิ่งขึ้น
สังคมไทยอยู่ภายใต้ความสิ้นหวังมาช้านาน พวกเรานักศึกษายังต้องก้าวต่อไปออกจากกรงขังของผู้มีอำนาจ หากยังฝันถึงสังคมที่เป็นประชาธิปไตยที่ประชาชนมีสิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคอย่างเท่าเทียมกัน เป็นสังคมในอุดมคติที่ประชาชนแม้ต่างความคิดและต่างอุดมการณ์ก็สามารถอยู่ร่วมกันภายใต้กฎหมายที่เป็นธรรม รวมถึงการได้มาซึ่งรัฐสวัสดิการที่ดูแลชีวิตประชาชน
สิ่งเหล่านี้จะยังคงเป็นเป้าหมายต่อไปที่จะถือเป็นเป้าหมายที่ฝังลึกในจิตใจ ซึ่งจะย้ำเตือนใจเสมอว่า เสรีภาพ อิสรภาพ และความเสมอภาค ไม่ได้มาด้วยการเพ้อฝัน แต่ต้องแลกมาด้วยการต่อสู้และเสียสละ
ผมหวังว่า การต่อสู้เพื่อเรียกร้องสังคมประชาธิปไตยของนักศึกษา จะยังคงไม่จบและสลายหายไป แต่จะยังเป็นขบวนการทางสังคมที่เดินหน้าขับเคลื่อนสังคมไทยตลอดไป
หมายเหตุ: ความคิดเห็นหรือมุมมองต่างๆ ที่ปรากฎบนเว็บไซต์เดอะอีสานเร็คคอร์ด เป็นข้อคิดเห็นของผู้เขียน ซึ่งไม่ได้เป็นมุมมองหรือความคิดเห็นของกองบรรณาธิการเดอะอีสานเรคคอร์ด
ตลอดหลายวันที่ผ่านมามีกระแสคลิปวิดีโอสั้นหมอลำซิ่งกำลังร้องเพลงปรากฏตามสื่อโซเซียลต่างๆ โดยมีเนื้อเพลงว่า “คนจนล่ะมีสิทธิ์ไหมคะ คนจนล่ะมีสิทธิ์ไหมคะ มีงานให้ทำไหมคะ ปริญญาไม่มี ปริญญาไม่มี แต่มีหีนะคะ แต่มีหมอยนะคะ” ทำให้คนที่ได้ฟังยิ้มหัวเราะสนุกสนานขบขันไปตามกัน
มนุษย์เป็นสัตว์สังคมแต่ไหนแต่ไรมา แม้จะมีความเป็นปัจเจกในร่างกายและจิตใจที่ทำให้มนุษย์สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยตัวเองโดยลำพังอยู่ก็ตาม แต่ความเป็นปัจเจกนั้นก็ได้สร้างความผูกพันกันทางสังคมขึ้นตลอดวิวัฒนาการที่เนิ่นนานมาของเผ่าพันธุ์มนุษย์
[การโหวตนายกรัฐมนตรีครั้งที่ 1] น่าแปลก ที่สมาชิกสภานิต […]
การสถาปนาอำนาจกษัตริย์ผ่านอำนาจศาสนาเริ่มเกิดขึ้นตั้งแต่รัชกาลที่ 4 มีการก่อตั้ง “ธรรมยุติกนิกาย” ที่ถือเป็นนิกายฝ่ายราชสำนัก และในสมัย ร.5 เกิดการสร้างรัฐชาติแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์และรวบอำนาจปกครองพระสงฆ์ทั่วประเทศขึ้นต่อกรุงเทพฯ ภายใต้มหาเถรสมาคมซึ่งกลายเป็นศาสนจักรของรัฐ ต่อมาในสมัย ร.6 พุทธศาสนากลายมาเป็นคำขวัญที่เป็นส่วนหนึ่งของอุดมการณ์ความเป็นรัฐชาตินั้นคือ “ชาติ ศาสน์ กษัตริย์”
