มาโนช พรหมสิงห์ เรื่อง
ผมเคยได้ยินคำเสียดเย้ยพวกฝ่ายซ้ายหรือมาร์กซิสต์หรือพวกเห็นต่างจากอำนาจรัฐ สมัยผมเข้าสู่วงการวรรณกรรมใหม่ๆ ว่า ‘เมื่อคุณเป็นหนุ่ม ถ้าคุณไม่ใช่มาร์กซิสต์ แสดงว่าคุณไม่มีหัวใจ แต่เมื่อคุณแก่ตัวแล้ว คุณยังเป็นมาร์กซิสต์ แสดงว่าคุณไม่มีสมอง’
พร้อมกับยกตัวอย่าง ‘คนเดือนตุลา’ หลายคนที่หันเข้าสู่ความร่ำรวยในวงการธุรกิจ หรือเป็นนักการเมืองโด่งดังในพรรคการเมืองทั้งอนุรักษ์นิยมและเสรีนิยม หรือเป็น NGO ตัวเอ้ ซึ่งพึ่งพาทุนจากรัฐ เช่น สสส. หรือเป็นนักวิชาการ เป็นครูบาอาจารย์ เป็นข้าราชการที่หันหลังให้กับอุดมการณ์ และกลายเป็นส่วนหนึ่งของระบบ อย่างมีฐานะและปลอดภัย หรือเข้าไปรับใช้เผด็จการ เห็นดีเห็นงามไปกับการรัฐประหาร
แต่นั่นก็ไม่แน่เสมอไป เพราะยังมีคนอีกมากมายในทุกวงการทุกระดับ ทั้งที่อยู่ในต่างประเทศหรือในประเทศ ที่ยังยึดมั่นในอุดมการณ์อย่างแรงกล้า จวบจนวาระสุดท้ายของชีวิต
ทว่าที่สุดต้องพึงทราบว่า (ไม่ใช่เพราะพุทธกล่าวไว้) ตามหลักวิทยาศาสตร์แล้ว ทุกสิ่งสามารถเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา เป็นเรื่องปกติ แต่บางสิ่งอาจยืนยงและพัฒนายิ่งขึ้นตามกาลเวลาได้
กล่าวโดยเฉพาะแวดวงของตน ที่ทำงานผสมผสานความจริงกับจินตนาการออกมาเป็นเรื่องราว ซึ่งเรียกว่า กวี นักเขียน
แรกที่ลาออกจากอาชีพครู ผมย่างสู่ถนนนักเขียนด้วยความเบิกบานและเชื่อมั่น แหละผมก็เชื่อมั่นว่า นักเขียนทุกคนเป็นภูมิปัญญาของแผ่นดิน เป็นผู้นำความดีความงามความจริงมาบอกกล่าวแก่ผู้คน เป็นผู้นำทางความคิดจิตวิญญาณ และยืนหยัดอยู่เคียงข้างประชาชน ผู้ด้อยโอกาส และความเป็นธรรมในสังคม
เอาเถิด เราอาจต้องยกเว้นให้นักเขียนแนวโรมานซ์ประโลมโลกย์อยู่บ้าง นอกนั้นผมมั่นใจ มั่นใจมาก จนกระทั่ง…
ไมใช่เหตุการณ์ 6 ตุลา ที่ทำให้เรารู้ว่าพระสงฆ์และนักเขียนบางรูปบางคนเป็นอย่างไร
แต่มันคือ การล้อมฆ่าคนเสื้อแดงในช่วง เมษา-พฤษภา 2010 ที่ทำให้ตาสว่าง ว่าแท้จริงแล้ว นักเขียนส่วนใหญ่ในทุกภูมิภาคนั้น ล้วนไม่ได้ยืนเคียงข้างคนจนคนด้อยโอกาสคนถูกเอารัดเอาเปรียบและความเป็นธรรม ซ้ำยังกวักมือเรียกทหารให้มาทำลายประชาธิปไตยด้วยการรัฐประหาร
ผมเคยคุยกับภู กระดาษ ว่า ทำไมนักเขียนส่วนใหญ่ของอีสานหรือหลายภูมิภาค ไม่ค่อยจะคลุกคลีกับชาวบ้าน ทั้งที่เรื่องราวของชาวบ้านล้วนเป็นสิ่งที่นักเขียนใช้เป็นข้อมูลสร้างงานวรรณกรรม และมักกล่าวสั่งสอนหรือเสียดเย้ยหรือถึงขั้นประณาม ไม่ก็เขียนถึงแบบดองชาวบ้านหรือหมู่บ้านไว้ในยุค 40-50 ปีก่อน
สรุปได้ว่า นักเขียนอีสานส่วนใหญ่มักเป็นข้าราชการครู มีบ้านหรูมีรั้วรอบขอบชิด (บางบ้านมีห้องคาราโอเกะส่วนตัว) นอกจากขับรถออกไปทำงานแล้ว วันหยุดก็อาจมีการอบรม ตระเวนพาลูกเรียนพิเศษ หรือไม่ก็พาครอบครัวเดินห้างทั้งวัน แต่มักคุ้นเคยคลุกคลีกับ NGO ซึ่งถือว่าเป็นปัญญาชนเช่นเดียวกับตน (NGO บางคนก็เป็นนักเขียนด้วย) แต่ NGO ก็มีระบบอาวุโส มีเงินเดือนและกลายเป็นชนชั้นกลาง เริ่มมีทัศนะแบบพี่เลี้ยงและชอบสอนชาวบ้านจากจุดยืนของชนชั้นกลางของตน พร้อมกับดูแคลนชาวบ้านที่ไปยืนกับพรรคการเมืองที่ดำเนินนโยบายได้ดีกว่า NGO นี่จึงเป็นเหตุให้เกิดงานเขียนดูถูกเมียฝรั่ง เรียกชาวบ้านเสื้อแดงว่าควายแดง เป็นต้น
ทว่านักเขียนในทุกภูมิภาคอีกมากมาย ที่ยังยึดมั่นในอุดมคติอุดมการณ์ และเป็นเสรีชนอย่างเสมอต้นเสมอปลาย ไม่เปลี่ยนแปลงจนทุกวันนี้
ผมขอจบบทความนี้ ด้วยการกล่าวถึง ‘การชูสามนิ้ว’ อันเป็นสัญลักษณ์ของคณะประชาชนปลดแอกไปแล้ว ซึ่งก่อนนี้เคยเห็นประปรายหลังการรัฐประหาร พฤษภา 2014 หรือในภาพยนตร์เรื่อง MOCKINGJAY ต้นเค้าของสัญลักษณ์นี้มาจากคำขวัญประจำชาติฝรั่งเศส มีบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญด้วยนั้น หมายถึง
Liberté – เสรีภาพ (freedom)
Égalité – เสมอภาค (equality)
Fraternité – ภราดรภาพ (fraternity)
3 นิ้วนี้ เพื่อประเทศชาติและประชาชนไทยทุกคน
หมายเหตุ: ความคิดเห็นหรือมุมมองต่างๆ ที่ปรากฏบนเว็บไซต์เดอะอีสานเรคคอร์ด เป็นข้อคิดเห็นของผู้เขียน ซึ่งไม่ได้เป็นมุมมองหรือความคิดเห็นของกองบรรณาธิการเดอะอีสานเรคคอร์ด
ตลอดหลายวันที่ผ่านมามีกระแสคลิปวิดีโอสั้นหมอลำซิ่งกำลังร้องเพลงปรากฏตามสื่อโซเซียลต่างๆ โดยมีเนื้อเพลงว่า “คนจนล่ะมีสิทธิ์ไหมคะ คนจนล่ะมีสิทธิ์ไหมคะ มีงานให้ทำไหมคะ ปริญญาไม่มี ปริญญาไม่มี แต่มีหีนะคะ แต่มีหมอยนะคะ” ทำให้คนที่ได้ฟังยิ้มหัวเราะสนุกสนานขบขันไปตามกัน
มนุษย์เป็นสัตว์สังคมแต่ไหนแต่ไรมา แม้จะมีความเป็นปัจเจกในร่างกายและจิตใจที่ทำให้มนุษย์สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยตัวเองโดยลำพังอยู่ก็ตาม แต่ความเป็นปัจเจกนั้นก็ได้สร้างความผูกพันกันทางสังคมขึ้นตลอดวิวัฒนาการที่เนิ่นนานมาของเผ่าพันธุ์มนุษย์
[การโหวตนายกรัฐมนตรีครั้งที่ 1] น่าแปลก ที่สมาชิกสภานิต […]
การสถาปนาอำนาจกษัตริย์ผ่านอำนาจศาสนาเริ่มเกิดขึ้นตั้งแต่รัชกาลที่ 4 มีการก่อตั้ง “ธรรมยุติกนิกาย” ที่ถือเป็นนิกายฝ่ายราชสำนัก และในสมัย ร.5 เกิดการสร้างรัฐชาติแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์และรวบอำนาจปกครองพระสงฆ์ทั่วประเทศขึ้นต่อกรุงเทพฯ ภายใต้มหาเถรสมาคมซึ่งกลายเป็นศาสนจักรของรัฐ ต่อมาในสมัย ร.6 พุทธศาสนากลายมาเป็นคำขวัญที่เป็นส่วนหนึ่งของอุดมการณ์ความเป็นรัฐชาตินั้นคือ “ชาติ ศาสน์ กษัตริย์”
