รัศมี ชาติชำนาญ นักศึกษาฝึกงาน The Isaan Record เรื่อง 

มงคลกร พุฒธะพันธ์ นักศึกษาฝึกงาน The Isaan Record กราฟฟิค 

หากย้อนปฏิทินดูการเคลื่อนไหวของคนรุ่นใหม่ตลอดปี 2563 จะพบว่า แทบทุกจังหวัดมีการเคลื่อนไหวทางการเมืองทุกหัวระแหง 

โดยเริ่มเคลื่อนไหวมากขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ หลังการยุบพรรคอนาคตใหม่ของศาลรัฐธรรมนูญ แต่การระบาดของไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ 2519 (โควิด-19) ก็ทำให้การรวมตัวเป็นไปอย่างยากลำบาก 

ทว่าคนรุ่นใหม่ก็กลับมารวมตัวกันได้ในช่วงเดือนมิถุนายน หลังการหายตัวของ “วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์” หรือ ต้าร์ 

เพื่อให้เห็นปรากฏการณ์การเคลื่อนไหวทางการเมือง อันหน้าฉากสำคัญของสังคมและการเมืองไทย เราจึงรวบรวมความเคลื่อนไหวของนักเรียน นักศึกษาอีสานในช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมาตั้งแต่เดือนมกราคมจนถึงเดือนธันวาคมที่ผ่านมา 

มกราฯ อุ่นเครื่องด้วย “วิ่งไล่ลุง” 

เริ่มนับจากเดือนมกราคม พื้นที่กรุงเทพมหานครจัดกิจกรรม “วิ่งไล่ลุง” ที่สวนวชิรเบญจทัศ (สวนรถไฟ) เมื่อวันที่ 12 มกราคม 2563 นำโดย ธนวัฒน์ วงค์ไชย หรือ บอล อดีตประธานสภานิสิตจุฬาฯ ซึ่งเป็นกิจกรรมเบิกทางให้พื้นที่อื่นได้เดินตาม 

ส่วนในภาคอีสานมีหลายจังหวัดที่ร่วมจัดกิจกรรมวิ่งไล่ลุงแบบคู่ขนาน อาทิ กิจกรรมแล่นลักลุง ที่หอนาฬิกาเมือง จังหวัดมหาสารคาม, ไล่พุง ไร้ลุง ไร้โรค สระพลาสติก มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ศาลหลักเมือง จังหวัดอุบลราชธานี, บึงพลาญชัย จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นต้น

นอกเหนือจากการจัดกิจกรรมวิ่งไล่ลุง ยังมีการจัดตั้งสมัชชานักศึกษาอีสาน และกระแสการเรียกร้องของกลุ่มผู้ชุมนุมในการยกเลิกรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน และยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับประชาชนอีกด้วย 

“กุมภาพันธ์” คนรุ่นใหม่ตื่นแล้ว  

เดือนนี้เป็นเดือนที่กระแสของการเคลื่อนไหวทางการเมืองของนักศึกษาเป็นไปอย่างเข้มข้น สืบเนื่องจากวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2563 ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินยุบพรรคอนาคตใหม่ กรณีกระทำความผิดมาตรา 72 พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมืองฯ  ทำให้กระแสการเคลื่อนไหวทางการเมืองของนักศึกษามีมากขึ้น 

มีการจัดเวทีปราศัยวิพากษ์วิจารณ์ถึงการตัดสินของศาลอย่างตรงไปตรงมา เพราะพรรคอนาคตใหม่ถือเป็นพรรคที่คนรุ่นใหม่ส่วนใหญ่ โดยเฉพาะผู้ที่เพิ่งมีสิทธิเลือกตั้งเป็นครั้งแรกสนับสนุน 

การเคลื่อนไหวในช่วงนั้นมีการจัด Flash Mob ในมหาวิทยาลัยต่างๆ ติดต่อกันเป็นเวลา 3 วันด้วยกัน

“มีนาคม” โควิด-19 ระบาด 

ส่วนเดือนนี้กิจกรรมทางการเมืองเริ่มแผ่ว เพราะการระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้การจัดชุมนุมลดน้อยลง 

แต่ในช่วงเวลานั้นหลายคนคงจำได้ว่า “คุณากร เพียรชนะ” ผู้พิพากษา หัวหน้าคณะชั้นต้นในศาลจังหวัดยะลา ได้พยายามปลิดชีพตัวเองเพื่อรักษาความบริสุทธิ์ของผู้ต้องตกเป็นจำเลย ซึ่งนำมาสู่การตั้งคำถามเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมและมีการจัดกิจกรรมในหลายพื้นที่ 

9 มีนาคม ม็อบขอนแก่นพอกันที จัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์กรณี คณากร เพียรชนะ 

10 มีนาคม จัดกิจกรรมไว้อาลัยผู้พิพากษา คณากร เพียรชนะ ศาลหลักเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

11 มีนาคม เสวนา “เครือข่ายคนรุ่นใหม่กับกิจกรรมเพื่อสังคม” มมส. จังหวัดมหาสารคาม

13 มีนาคม ปราศัยต่อต้านพลเอกประยุทธ์ นศ.คณะรัฐศาสตร์ ม.อุบลราชธานี 

13 มีนาคม กิจกรรม #มขพอกันที รอบ 2 ด้านข้างคณะนิติศาสตร์ ม.ขอนแก่น

“เมษายน” ม็อบออนไลน์ 

การระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้กระแสการเคลื่อนไหวทางการเมืองบนท้องถนนแผ่วลงอย่างต่อเนื่องถดถอยลง ทว่าวันที่ 2 เมษายน ม.มหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม เสวนาประเด็น “เรียนออนไลน์” 

หลังจากนั้นได้มีการเคลื่อนไหวบนโลกออนไลน์ในแคมเปญ Mob From Home จากการต่อต้านนโยบาย #NOCPTPP ซึ่งทำให้การพิจารณาการทำข้อตกลงความครอบคลุมและความก้าวหน้าเพื่อหุ้นส่วนทางการค้าภาคพื้นเอเชียแปซิฟิก หรือ CPTPP เลื่อนออกไป 

อีกทั้งสภาผู้แทนราษฎรก็มีมติให้ตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญ นำโดย วีระกร คำประกอบ กำหนดกรอบเวลาศึกษาในขณะนั้น ซึ่งปัจจุบันยังไม่มีการนำกลับมาพิจารณาอีกครั้ง

พฤษภาคม 6 ปี เผด็จการ

เป็นอันทราบกันดีว่า วันที่ 22 พฤษภาคม 2557 เป็นวันที่พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ไปยึดอำนาจจากรัฐบาลของ ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร เครือข่ายนักศึกษาติดป้ายวันครบรอบ 6 ปี เผด็จการ 2,191 วันกับรัฐประหาร บริเวณทางเท้าทำเนียบรัฐบาลและอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ขณะเดียวกันก็มีกระแสการรณรงค์เรื่องรัฐสวัสดิการ หรือบัตรสวัสดิการขึ้น 

มิถุนายน กระแส “วันเฉลิม” ปลุกต้านอุ้มหาย 

กระแสการเคลื่อนไหวทางการเมืองก็เริ่มต้นอย่างเข้มข้นขึ้นอีกครั้ง โดยวันที่ 4 มิถุนายน 2563 พบการหายตัวของ “วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์” นักกิจกรรมทางการเมืองที่ลี้ภัยตามมาตรา 112 อาศัยอยู่ในประเทศกัมพูชา 

กรกฎาคมจาก #Saveทิวากรถึงอีสานสิบ่ทน  

2 กรกฎาคม จัดกิจกรรมล้มเวที SEA กรณีเหมืองแร่ อุดร-ขอนแก่น ที่โรงแรมกรีนโฮเต็ล จังหวัดขอนแก่น 

17 กรกฎาคม จัดกิจกรรม #Saveทิวากร ตัวแทนกลุ่มโดมปฏิวัติและการชุมนุม ขอนแก่นพอกันที และแนวร่วมนิสิต มมส. ชูป้ายให้กำลังใจ หน้าโรงพยาบาลจิตเวช จังหวัดขอนแก่น

21 กรกฎาคม #Saveทิวากร นำโดย จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือ ไผ่ ดาวดิน ที่ศาลจังหวัดขอนแก่น  

22 กรกฎาคม กิจกรรม Flash Mob สารคามเผด็จการบ่ต้อง #อีสานสิบ่ทน ม.มหาสารคาม

23 กรกฎาคม กิจกรรมอีสานบ่ย่านเด้อ สวนรัชดานุสรณ์ จังหวัดขอนแก่น

24 กรกฎาคม กิจกรรมอุดรสิบ่ทน ดอกจานบานที่อุดร ทุ่งศรีเมือง ลานน้ำพุ จังหวัดอุดรธานี

24 กรกฎาคม กิจกรรมโคราชจะไม่ทน บริเวณด้านข้างอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี จังหวัดนครราชสีมา

26 กรกฎาคม กิจกรรมหนองคายสิบ่ทน บริเวณลานน้ำพุพญานาค อนุสาวรีย์ปราบฮ่อ จังหวัดหนองคาย

ในช่วงเดือนนี้กลุ่มเยาวชนปลดแอก ได้ประกาศข้อเรียกร้องในการเคลื่อนไหวทางการเมือง 3 ประการ ได้แก่ 1. ยุบสภา 2. หยุดคุกคามประชาชน และ 3.ร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

นักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม “จัดม็อบไล่แม่งเลย” บริเวณอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จ.ขอนแก่น เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2563 ภาพโดย หทัยรัตน์ พหลทัพ

 

สิงหาคมเสกคาถาแฮรี่พอร์ตเตอร์ถึงปลาแดกจงเจริญ  

1 สิงหาคม กิจกรรมคนอุบลรวมพลไล่เผด็จการ ที่ศาลหลักเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

2 สิงหาคม กิจกรรมร้อยเอ็ดเราไม่เอาเผด็จการ บริเวณบึงพลาญชัย จังหวัดร้อยเอ็ด

3 สิงหาคม กิจกรรม “แฮร์รี่พอตเตอร์ เสกคาถาปกป้องประชาธิปไตย” นำโดย อานนท์ นำภา อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย กทม.

10 สิงหาคม กิจกรรมธรรมศาสตร์จะไม่ทน บริเวณลานพญานาค ม.ธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต เรียกร้องการปฏิรูปสถาบัน 10 ข้อ 

13 สิงหาคม กิจกรรมชูกระดาษเปล่า บริเวณด้านหน้าโรงเรียนแก่นนครวิทยาลัย จังหวัดขอนแก่น

14 สิงหาคม กิจกรรมกาฬสินธุ์สิบ่ทน เก็บเพื่อเปลี่ยน บริเวณสวนสาธารณะกุดน้ำเงิน จังหวัดกาฬสินธุ์

วันที่ 17 สิงหาคม นักเรียนมัธยมจังหวัดขอนแก่นจัดการปราศัยเวทีสาธารณะ #ทวงคืนเสรีภาพKKC บริเวณลานสฤษดิ์ ธนะรัชต์ สวนรัชดานุสรณ์ จังหวัดขอนแก่น 

17 สิงหาคม Flash Mob “อย่า Ignore” ด้านหน้าโรงเรียนสาธิต ม.มหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม

20 สิงหาคม เกิดกระแสการรณรงค์เข้าชื่อแก้ไขรัฐธรรมนูญ กทม.

20 สิงหาคม กลุ่มขอนแก่นพอกันที จัดกิจกรรม “ม็อบไล่แม่งเลย” อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จังหวัดขอนแก่น

22 สิงหาคม กิจกรรมอีสานปลดแอกปลาแดกจงเจริญ บริเวณอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จังหวัดขอนแก่น

24 สิงหาคม เครือข่ายไทบ้านสิบ่ทนจัดกิจกรรม บริเวณอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จังหวัดขอนแก่น

27 สิงหาคม กิจกรรมนอนแคมป์ไม่นอนคุก นำโดย ไผ่ ดาวดิน บริเวณอนุสรณ์สถาน 14 ตุลาฯ กทม.

ขวัญข้าว ตั้งประเสริฐ นักเรียนมัธยมปลายโรงเรียน จ.ขอนแก่น ในกิจกรรม “ตามหา HowTo สู่รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน” เมื่อ 27 กันยายน 2563 ภาพโดย อติเทพ จันทร์เทศ

กันยาฯ ทวงคืนอำนาจราษฎร

3 กันยายน กิจกรรมเจาะกะลาตามหาบักคำผาน บริเวณหอโหวตบึงพลาญชัย จังหวัดร้อยเอ็ด

4 กันยายน กิจกรรมยึดเหมืองหินคืนเป็นป่าชุมชนและเสวนา เหมืองดงมะไฟ จังหวัดหนองบัวลำภู

10  กันยายน กิจกรรม “เจ้ากินก้อยข้อยกินลาบ” ที่สภ.เมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น

11 กันยายน กิจกรรม “คนอุดรสิบ่ทนคนอุบาทว์” ร่วมเข้าชื่อเสนอร่างร่างรัฐธรรม ณ ทุ่งศรีเมือง จังหวัดอุดรธานี

17 กันยายน  กลุ่ม UNME of Anarchy ถูกยึดป้ายปฏิรูปสถาบันที่บ้านพัก จังหวัดขอนแก่น

19 กันยายน กิจกรรม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ โดยมีนักกิจกรรมจากภาคอีสานเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก 

20 กันยายน  ปักหมุดคณะราษฎร ท้องสนามหลวงและยื่นหนังสือถึงสำนักพระราชวัง 

21 กันยายน กิจกรรมน้ำเงินชมพูปลดแอก #อุดรพิทย์ไม่ยอมเป็นทาส ร.ร.อุดรพิทยานุกูล จ.อุดรธานี

22 กันยายน กระแส iLaw กับการล่าชื่อเสนอแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน

27 กันยายน กิจกรรมตามหา HowTo สู่รัฐธรรมนูญฉบับประชาชน บริเวณสวนเรืองแสง จังหวัดขอนแก่น

พฤศจิกายนแก๊สน้ำตาทั่วเมือง 

16 พฤศจิกายน กลุ่มดาวดิน สามัญชน ยื่นหนังสือที่ สภ.เมืองขอนแก่น ยื่นขอจัดชุมนุมล่วงหน้า 1 ปี

17 พฤศจิกายน รัฐสภาพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน รัฐสภา กทม.

17 พฤศจิกายน กิจกรรม #ม็อบ17พฤศจิกาฯ บริเวณทำเนียบรัฐสภา แยกเกียกกาย กทม.

17 พฤศจิกายน กลุ่มคณะอุบลปลดแอกรวมตัวกันที่สภ.เมืองอุบลฯ กรณีการสลายการชุมนุมที่กทม.

17 พฤศจิกายน กิจกรรม#มออุบลไม่ทนแก๊สน้ำตา หน้ามหาวิทยาลัยอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี

17 พฤศจิกายน Flash Mob หน้าคอมเพล็กซ์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

21 พฤศจิกายน ชุมนุม #ม็อบทุกเสาร์ ลานสฤษดิ์ ธนะรัชต์ สวนรัชดานุสรณ์ จังหวัดขอนแก่น

21 พฤศจิกายน กิจกรรม UbonAgenda วาระวาริน โรงเรียนตั้งใจอนุกูลศึกษา จังหวัดอุบลราชธานี

25 พฤศจิกายน กิจกรรม25พฤศจิกาฯ ไปSCB สำนักงานธนาคารไทยพาณิชย์ ถ.รัชดาภิเษก กทม.

29 พฤศจิกายน กิจกรรมชุมนุม #ม็อบทุกเสาร์ ลานสฤษดิ์ ธนะรัชต์ สวนรัชดานุสรณ์ จังหวัดขอนแก่น

ธันวาคม กระแสบอกลาชุดนักเรียน 

1 ธันวาคม ธันวาบอกลาชุดนักเรียน ชุมนุมหน้ากระทรวงศึกษาธิการ กทม.

2 ธันวาคม Performace Art “กบฏผีบุญ” ทุ่งศรีเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

4 ธันวาคม ราษฎรขอนแก่นออนทัวร์ อำเภอกระนวน สวนสาธารณะหนองโก จังหวัดขอนแก่น

5 ธันวาคม ชุมนุม #ม็อบทุกเสาร์ ลานสฤษดิ์ ธนะรัชต์ สวนรัชดานุสรณ์ จังหวัดขอนแก่น

6 ธันวาคม กิจกรรมรำลึก จำลอง ดาวเรือง บ้านงัวบา อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม

8 ธันวาคม กิจกรรมประชา-สืบ-ศาล หน้ากรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม จังหวัดอุดรธานี

9 ธันวาคม งานดนตรี พอได้แก้ ลานเทเลทับบี้ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

10 ธันวาคม เสียงอีสาน คมขวานไม่เอาเผด็จการ ลานเทียน ทุ่งศรีเมือง จังหวัดอุบลราชธานี

10 ธันวาคม ม็อบรัฐธรรมนูญ Korat Movement จังหวัดนครราชสีมา

10 ธันวาคม เปิดงาน KhonKaenManifesto2020

12 ธันวาคม ประชันวิสัยทัศน์ผู้ลงสมัครเลือกตั้ง อบจ.ขอนแก่น บึงสีฐาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

12-13 ธันวาคม Big Mountain music festival การแสดงออกทางการเมืองของวงดนตรี Sweet Mullet / ไททศมิตร

18 ธันวาคม การแสดงออกทางการเมือง ขบวนพาเหรดกีฬาสีแก่นนครวิทยาลัย จังหวัดขอนแก่น

20 ธันวาคม ปิดงาน KhonKaenManifesto 2020

24 ธันวาคม กิจกรรมขบวนสะเดิด จังหวัดร้อยเอ็ด

31 ธันวาคม โตโต้ WeVo ขายกุ้งที่บริเวณสนามหลวง หลังจากนั้นถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจควบคุมตัวไปที่ สน.ชนะสงคราม กทม.

image_pdfimage_print