แม้เชื้อโควิด-19 จะมาบดบังการเคลื่อนไหวของพลังนักศึกษา แต่พวกเขายังคงเคลื่อนไหวบนโลกออนไลน์ผ่านการติดแฮชแท็ก #คืนค่าเทอมให้นักศึกษา ในวิกฤตเชื้อร้ายระบาด บทความโดย พงศธรณ์ ตันเจริญ แกนนำกลุ่มแนวร่วมนิสิต มมส. เพื่อประชาธิปไตย
“หากดูข้อมูลจากการพัฒนาวัคซีนสำหรับไข้หวัด H1N1 2009 กับความสามารถของบริษัทผู้ผลิตและเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าขึ้น คาดว่าวัคซีนสำหรับโรคโควิด-19 จะใช้เวลาน้อยกว่า 18 เดือน ก็จะสามารถผลิตออกมาพร้อมฉีดให้ประชาชนได้” นพ.ยุทธนา ป้องโสม หนึ่งในผู้คลุกคลีกับวงการเชื้ออุบัติใหม่คาดการณ์
แม้การเว้นระยะห่างทางสังคมและการห้ามเดินทางจะทำให้ไทยรอดพ้นจากการระบาดของเชื้อโควิด-19 แต่การตรวจหาเชื้อและการติดตามผู้สัมผัสกับเชื้อก็เป็นอีกทางรอดสำคัญไม่แพ้กัน บทความโดย แอนโทนี คัสเธอร์
ความร่วมมือในการปราบปรามขบถผู้มีบุญของรัฐไทยและฝรั่งเศสเมื่อ ร.ศ. 121 หรือ ปี 2445 นั้น มีจำนวนศพของคนอีสานนับไม่ถ้วน จนวิทยากร โสวัตร ผู้สืบข้อมูลเรื่องขบถผู้มีบุญเรียกว่า “จำนวนศพของคนอีสานที่ในเหตุการณ์นั้นเพิ่มมากขึ้นๆ และเลือดที่ซึมลงแผ่นดินจนชุ่มโชก”
สังคมอีสานล้วนมีนักคิ นักปราชญ์อยู่มากหลาย ต่างแฝงฝังอยู่ตามหัวเมืองต่างๆ ทว่า 5 นักปราชญ์ที่ ภาณุพงศ์ ธงศรี หยิกยกมากล่าวถึงในบทความ “5 นักปราชญ์ ผู้ทรงอิทธิพลทางความคิดและวิชาการของชาวอีสาน” ล้วนเป็นปรมาจารย์ที่ลูกหลานชาวอีสานควรเรียนรู้และจดจำ
“ตัวละครอีสานในภาพยนตร์และละครไทยในอดีต ถูกออกแบบให้เป็นตัวตลก บ้านนอก โง่ จน เจ็บ ซึ่งขัดแย้งกับสภาพความเป็นจริงบางประการ สาเหตุคงหนีไม่พ้นความมักง่ายและสะเพร่าของการค้นคว้าข้อมูลก่อนการทำงาน” ช่วงหนึ่งของบทความ “ความเป็นอีสานในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทย” ของวิชชานนท์ สมอุ่มจารย์ ผู้กำกับหนังชาวขอนแก่น
แม้จะสายเกินไปที่จะปกป้องประเทศไทยให้รอดพ้นจากการแพร่เชื้อของไวรัสโควิด-19 แต่การนำบทเรียนแก้ปัญหาจากเพื่อนบ้านในเอเชียมาปรับใช้ อาจเป็นประโยชน์ โดยรัฐบาลไทยควรทำให้การตรวจหาเชื้อฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย ไม่มีเงื่อนไข รวมทั้งต้องเปิดเผยตัวเลขผู้ติดเชื้อรายใหม่ทันทีและโปร่งใส
“จากบทเรียนในการปราบขบถผู้มีบุญและอีกหลายๆ เหตุการณ์ในบ้านเมืองนี้ มันเหมือนจะบอกกับเราว่า ศูนย์กลางอำนาจรัฐไทย ฆ่าเราได้อย่างโหดเหี้ยมทุกเมื่อและอย่างไร้ความปราณี” จากตอนหนึ่งของบทความ “อาชญากรรมของรัฐหลายระดับ กรณีขบถผู้มีบุญอีสาน ที่วิทยากร โสรวัตร ไร่เรียงเหตุการณ์การปราบปรามครั้งใหญ่ของรัฐไทยต่อชาวอีสาน
“ประโยคที่ได้รับเสียงตอบรับและขานรับจากผู้คนระหว่างนักศึกษาปราศรัยจนดังกระหึ่มคือ เผด็จการจงพินาศ ประชาธิปไตยจงเจริญ ประยุทธ์ออกไปๆ” กิติมา ขุนทอง อาจารย์ผู้สังเกตนักศึกษา ณ มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในภาคอีสาน
