วันนี้ (5 ตุลาคม 2566) เวลาประมาณ 11.00 น. ณ สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจังหวัดขอนแก่น กลุ่มแรงงานไทยที่ไปเก็บเบอร์รี่ ณ ประเทศสวีเดน กว่า 80 คน จากหลายจังหวัดภาคอีสาน เดินทางมาเรียกร้องเพื่อรับสิทธิ์เยียวยาเพื่อชดเชยค่าเสียหายจากกองทุนสงเคราะห์ลูกจ้าง กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน ภายหลังจากแรงงานกลุ่มนี้โดนนายจ้างซึ่งเป็นคู่กรณีไม่ดำเนินการจ่ายค่าเสียหายให้ ทั้งยังอุทธรณ์คดีความออกไปจนเกิดความล่าช้า
วนิดา สัสดีไกรสร นักวิชาการแรงงานชำนาญการพิเศษ ให้ข้อมูลว่า สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานเป็นผู้ดูแลเกี่ยวกับกรณีนายจ้างไม่จ่ายค่าจ้างหรือไม่จ่ายค่าชดเชยให้ ซึ่งสำนักงานจะดูข้อเท็จจริงว่าหลังจากที่ไปทำงานมาแล้ว นายจ้างได้จ่ายเงินค่าจ้างหรือไม่ ต่อกรณีการไปทำงานเก็บเบอร์รี่ที่สวีเดน สำนักงานได้เรียกนายจ้างคู่กรณีมาพูดคุยแล้ว ปรากฏว่ามีค่ารับผิดชอบความเสียหายที่ยังค้างคากันอยู่จริง
“เดือนมกราคมที่ผ่านมา มีคำสั่งให้นายจ้างจ่ายเงินค่าจ้างให้กับแรงงานทั้งหมด โดยภายหลังได้รับคำสั่ง นายจ้างก็ไปอุทธรณ์ที่ศาลแรงงาน ซึ่งต้องมีการนำเงินไปวางด้วย แต่มูลค่าของเงินตามคำสั่งสูงถึง 16 ล้านบาท นายจ้างจึงได้ขยายเวลาการวางเงินกับศาลแรงงาน กระทั่งเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ศาลก็ไม่มีการขยายเวลาให้แล้ว นายจ้างจึงไปอุทธรณ์ที่ศาลอุทธรณ์คดีชำนัญพิเศษเพื่อขอเวลาเพิ่มอีก”
สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจังหวัดขอนแก่น ชี้แจงอีกว่า จะช่วยเหลือลูกจ้างให้ถึงกระบวนการสุดท้าย หากแต่เงินสงเคราะห์จะไม่ได้ตามสิทธิ์ เนื่องจากต้องปฏิบัติตามคำสั่งโดยจะเป็นเงินช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนเบื้องต้น คือ 60 เท่า ของเงินค่าจ้างขั้นต่ำของ จ.ขอนแก่น หรือ 340 บาท อย่างไรก็ตามเงินช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนยังจะถูกพิจารณาจากคณะกรรมการกองทุนอีกครั้ง
ส่วนการดำเนินการแก้ไขเพื่อไม่ให้เกิดปัญหานี้ซ้ำรอยอีก กระทรวงแรงงานจะมีการดำเนินนโยบายแก้ไขเรื่องการทำสัญญาให้ชัดเจนมากขึ้น โดยตัวอย่างจากกรณีนี้พบว่า สัญญาความเป็นนายจ้างและลูกจ้างยังคงไม่ชัดเจน เพราะตามกฏหมายคุ้มครองแรงงานจะดำเนินการได้เฉพาะในกรณีลูกจ้างและนายจ้างทำสัญญาถูกต้องตามกฏหมายเท่านั้น
อนุวัฒน์ กาญจนะ แรงงานเก็บเบอร์รี่ จ.สกลนคร ซึ่งเป็นผู้ค้าแรงงานในต่างประเทศมาหลายปี ทำงานในฐานะแรงงานไทยผ่านนายจ้างที่โปร่งใสยุติธรรมมาโดยตลอด ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่อนุวัฒน์ไม่ได้รับความยุติธรรม อนุวัฒน์ได้ดำเนินการร้องขอความเป็นธรรมเช่นเดียวกับผู้ที่ได้รับความเดือดร้อนท่านอื่น โดยเขากล่าวว่า หากต้องรอเวลาในการยื่นอุทธรณ์ของนายจ้างคนนี้ต่อไป คงจะใช้เวลานานและล่าช้ามาก อย่างไรก็ตามตนยังหวังว่าจะได้รับความยุติธรรมจากเรี่ยวแรงที่ตนต้องทนทำงานด้วยความยากลำบาก
“พี่น้องแรงงานที่เขาเคยถูกโกงจากบริษัทนี้ เขาก็พูดว่า ทำยังไงพวกคุณก็ไม่ชนะ ซึ่งตอนนี้ผมคิดว่าความจริงก็คงเป็นอย่างที่เขาพูด แต่ตอนนี้เราต้องการความยุติธรรมมากกว่าเงินเยียวยา ที่มาวันนี้ถือเป็นการเดินทางมาเพื่อเรียกร้องสิทธิ์จากการเดินทางไปทำงานของพวกเรา ที่ข้ามน้ำข้ามทะเลไปด้วยความลำบาก เมื่อไปถึงที่ทำงานกลับโดนโกงในที่สุด”
อนุวัฒน์ยังบอกอีกว่า นอกจากการเดินทางไปทำงานที่ไม่ได้รับค่าจ้างอย่างสมควรแล้ว หนี้สินของตนก็เพิ่มมากขึ้นเช่นกัน การกู้ยืมเงินมาเป็นค่าเดินทางและฝากความหวังไว้กับน้ำหนักของเบอร์รี่ที่สวีเดนว่าจะสามารถสร้างเงินให้เขาตอนเดินกลับประเทศไทย
ด้าน พัฒน์สรณ์ นันทะชัย แรงงานเก็บเบอร์รี่ จ.หนองคาย เดิมเธอเคยเป็นเจ้าของธุรกิจส่วนตัว แต่ภายหลังจากเดินทางไปเก็บเบอร์รี่และถูกนายจ้างโกง วันนี้เธอกลับกลายเป็นหนี้และถูกธนาคารฟ้องเนื่องจากขาดการชำระค่าบ้าน
“ช่วงที่ไปทำงานเราแทบจะไม่มีรายได้เลย นี่เองจึงเป็นปัญหาต่อเนื่อง เพราะตอนที่เดินทางกลับมา งานที่เคยทำก็ไม่ต่อเนื่องและขาดรายได้ ตอนนี้ต้องโดนธนาคารฟ้องเพราะว่าขาดชำระตั้งแต่เดินทางไปจนถึงตอนกลับมา ท้ายที่สุดก็โดนศาลฟ้องเพราะว่าเราไม่มีเงินไปจ่ายค่าบ้านรายเดือน”
นอกจากนั้น พัฒน์สรณ์ ยังได้กล่าวถึงความหวังว่าอยากให้เรื่องนี้จบลงโดยเร็ว และสามารถเอาผิดนายจ้างผู้ไร้ความยุติธรรม และสกัดกั้นไม่ให้นายจ้างท่านนี้ไปเปิดบริษัทและหลอกลวงแรงงานไปทำงานแบบนี้อีก
“เราไปทำงาน 2 เดือน กว่าๆ ได้เงินมาแค่ 300 โคน ถ้าทำอยู่เมืองไทยยังได้วันหนึ่งมากกว่า 300 บาท แต่นี่เราไปทำงานแบบลำบากมากๆ เรื่องนี้เราคิดว่าผลประโยชน์ที่เขาได้รับค่อนข้างมหาศาล หลังจากเกิดการดำเนินการเรียกร้องที่สวีเดน เขาก็บอกว่ากลับเมืองไทยค่อยไปเคลียร์กับเขาที่บ้าน ตอนนั้นหากเขาช่วยเหลือให้เงินคนละ 20,000 – 30,000 บาท ก็คงจะดี แต่พอมาถึงเมืองไทยเขากลับปฏิเสธให้พวกเราติดลบในที่สุด
“การที่เราออกมาเรียกร้องในวันนี้ คงไม่ได้รับการช่วยเหลืออะไรมากนัก แต่ถ้าเราไม่ออกมาเรียกร้องกันเลย ทุกอย่างก็คงไม่มีค่าอะไร วันนี้คาดหวังว่าจะได้รับความช่วยเหลือเป็นอย่างมากจากนายจ้างที่ได้รับผลกำไรอย่างมหาศาลจากแรงงานของเรา”
