“แก้ข่าวร้าย กระจายข่าวดี ชี้บริการ ประสานงานสาธารณสุข บำบัดทุกข์ประชาชน ดำรงตนเป็นตัวอย่างที่ดี” เป็นสโลแกนที่คุ้นหูและเป็นภาพที่คุ้นตา กลุ่มคนชุดเทาเดินตามตรอกตามบ้านต่างๆ ตรวจเช็คตั้งแต่ลูกน้ำยุงลายยันพลิกตัวผู้ป่วยติดเตียง คือบทบาทของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน
การเติบโตขึ้นของเทคโนโลยีและสื่อต่างๆ ที่ครอบคลุมทุกภูมิภาคของไทยและทั่วโลก Soft Power มักกลายเป็นหัวข้อสนทนาที่รัฐบาลไทยอยากจะผลักดันให้ความเป็นไทยได้รับความนิยมอยู่ในกระแสโลก ทว่าถึงวันนี้ก็ยังไม่มีนโยบายที่ชัดเจน
ชื่อของ 4 รัฐมนตรีอีสานนามอุโฆษ อันได้แก่ ทองอินทร์ ภูริพัฒน์ (อุบลราชธานี) จำลอง ดาวเรือง (มหาสารคาม) ถวิล อุดล (ร้อยเอ็ด) และเตียง ศิริขันธ์ (สกลนคร) ถูกหยิบยกมาพูดถึงด้วยความชื่นชมและยกย่องหลายครั้ง
ชีวิตและงานของ บำรุง บุญปัญญา นักพัฒนาคนสำคัญของอีสาน ซึ่งประสบอุบัติเหตุถูกรถชนที่ จ.มหาสารคาม เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2566 เสียชีวิตด้วยวัย 77 ปี
จากกรณีการเสียชีวิตของ บุญชู ประวะเสนัง แรงงานไทยชาว อ.แวงน้อย จ.ขอนแก่น วัย 67 ปี ที่ลักลอบเข้าไปทำงานในเกาหลีใต้กว่า 10 ปี โดยพบร่างบนเนินเขาหลังฟาร์มแห่งหนึ่งในเมืองโพชอน จ.คยองกี ที่เต็มไปด้วยกองมูลสัตว์ ซึ่งทางเจ้าหน้าที่ตำรวจสันนิษฐานว่านายจ้างได้ทำการซ่อนเร้นอำพรางศพ โดยจากการตรวจสอบที่พำนักอาศัยของผู้เสียชีวิต สภาพห้องนอนนั้นอยู่ติดกับคอกหมูและมีกลิ่นเหม็นจากขยะ
บ้านของบุญชู ประวะเสนัง อยู่ที่ อ.แวงน้อย จ.ขอนแก่น ในวัย 57 ปี เขาตัดสินใจใช้เรี่ยวแรงที่เหลืออยู่ไปแลกค่าเงินวอนที่เมืองโพชอน ประเทศเกาหลีใต้ จากขอนแก่นถึงโพชอน ระยะทางห่างกัน 3,372 กิโลเมตร เขาต้องห่างบ้านกว่า 10 ปี กระทั่งฤดูร้อนครั้งที่ 67 ของบุญชู ก็ปรากฎข่าวว่าพบศพแรงงานไทยใกล้ฟาร์มหมูแห่งหนึ่งในเมืองโพชอน ศพนั้นมีชื่อว่า บุญชู ประวะเสนัง
ปี 2565 เป็นปีแห่งความเศร้าโศรกสำหรับกองบรรณาธิการ The Isaan Record เพราะสูญเสีย อติเทพ จันทร์เทศ นักข่าวและช่างภาพฝีมือดีไปอย่างกะทันหัน แต่เขาได้ฝากผลงานไว้ให้ชื่นชม โดยทางทีมงานได้จัดภาพแห่งความประทับใจส่วนหนึ่งของเขาไว้ในผลงานชุดภาพถ่ายแห่งปี 2565 ด้วย ปีนี้ยังเป็นปีที่ชาวอีสาน โดยเฉพาะชาวจังหวัดหนองบัวลำภูต้องเผชิญเหตุแห่งความสูญเสียจากการกราดยิงทำให้มีผู้เสียชีวิตถึง 37 คน ในจำนวนนี้เป็นเด็กถึง 24 คน
เมื่อ 82 ปีที่แล้ว หลังคืนวันคริสมาสเพียง 1 คืน ชาวคริสต์อีสานในหมู่บ้านสองคอน จ.นครพนม ถูกกล่าวหาว่า เป็นผีปอบ เพราะนับถือศาสนาของต่างชาติ นำมาสู่โศกนาฏกรรมในอีสานที่ต่อมาเรียกว่า “มรณสักขี” หรือ การตายเพื่อพระเจ้า
แม้ในอีสานจะมีศูนย์ประสานช่วยเหลือเรื่องสิทธิมนุษยชนถึง 2 แห่ง แต่ชาวบ้าน-นักต่อสู้ก็ถูกฟ้องร้องและถูกดำเนินคดีอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน โดยเฉพาะคดีทางการเมือง 2 ปีที่ผ่านมาคนอีสานถูกฟ้องร้องอย่างไม่เลือกหน้า The Isaan Record จึงสำรวจบทบาทของศูนย์ช่วยเหลือด้านสิทธิฯ ว่าเป็นหนทางที่จะลดการละเมิดสิทธิฯ ในได้หรือไม่
ถ้าเป็นคุณจะทำอย่างไร ถ้ากลับเข้าบ้านหลังน้ำท่วม 3 เดือน แล้วบ้านเหลือแต่ซากและขยะที่ลอยมากับน้ำเต็มเกลื่อนบนพื้นที่บ้านที่ปะปนด้วยโคลนตม ผู้ประสบภัยชาวอุบลฯ ก็คงรู้สึกไม่ต่างกัน ซึ่งเศษซากของความเสียหายนั้นไม่อาจแก้ไขได้ด้วยเงินเยียวยาหลักพันที่รัฐจ่ายให้
หลังน้ำลดภารกิจที่ต้องสะสาง คือ การล้างบ้าน มูลนิธิกระจกเงาจึงระดมอาสาสมัครกว่า 100 ชีวิตเพื่อพิชิตภารกิจนี้ “เรามีอาสาสมัครหมุนเวียนเข้ามาหลาย 100 ชีวิต แต่ว่า จำนวนบ้านที่เราล้างไปกับบ้านที่ชาวบ้านได้รับผลกระทบมันเยอะกว่ามหาศาลเลย เราทำได้เพียง 1% ไม่รู้ถึงไหม” ณัฐพล สิงห์เถื่อน หรือ โจ้ ผอ.ศูนย์อาสาสมัคร มูลนิธิกระจกเงา
The Isaan Record ลงพื้นที่ตลาดกีบหมู กทม.เพื่อสำรวจชีวิตแรงงานชาวอีสานที่มาใช้แรงงานรายวัน หลังจากตลาดแห่งนี้ซบเซาระหว่างการระบาดของโควิด - 19 สองข้างทางเราเห็นแรงงานชาวอีสานต่างนำอุปกรณ์ก่อสร้าง พร้อมกระติ๊บข้าวเหนียวใส่กระสอบปุ๋ย รอการถูกช็อปปิ้งจากนายจ้างรายวันเพื่อไปทำงาน พวกเขาเตรียมพร้อมกับความเสี่ยงนานาที่ต้องพบเจอ แต่มันก็คุ้มกับการเอาชีวิตเข้าแลก
