เจาะประเด็น

14 กุมภาพันธ์ 2565 ถือเป็นวันแห่งความรัก แต่สำหรับดีเจต้อย – พิเชษฐ์ ทาบุดดา’ แกนนำกลุ่มชักธงรบ เขาถือว่าเป็น “วันแห่งอิสรภาพ” ที่ได้รับการปล่อยตัวออกจากเรือนจำ พร้อมกับบาดแผลที่ในความทรงจำจากคดีที่ไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์เผาศาลากลาง จ.อุบลฯ ด้วยความเป็นลูกหลานผู้มีบุญบ้านสะพือทำให้เขามีใจฮึดสู้ โดยประกาศจะกลับมาจัดรายการวิทยุและรื้อรายการ ชักธงรบให้กลับมาได้รับความนิยมอีกครั้ง

“อภิชาติพงษ์ วีระเศรษฐกุล” นำนิทรรศการประวัติศาสตร์กระจ้อยร่อย (A Minor History) ที่ได้แรงบันดาลใจจากการพูดคุยกับอาสาสมัครที่เก็บศพ 4 นักต่อสู้ผู้ถูกฆ่ายัดแท่งปูนทิ้งลงโขงมาถ่ายทอดเป็นงานศิลปะ พร้อมเปิดให้เข้าชมแล้ว มาไว้ที่อาร์ตแกลลอรี่ “ใหม่อีหลี” จ.ขอนแก่น เปิดให้เข้าชมแล้วตั้งแต่วันนี้ถึง 27 พ.ย.

ประมวลภาพทำบุญแจกข้าวผู้มีบุญสะพือและทุ่งศรีเมือง จ.อุบลฯ ระหว่าง 3-4 เม.ย.

บุญบาปถูกนำมาผสมปนเปกับงานแห่เทียนพรรษา เมืองอุบลราชธานีอย่างแยกไม่ออก ทำให้ผู้คนทั่วไปเข้าใจว่า การแห่เทียน เป็นประเพณีดั้งเดิมแต่ครั้งโบราณ แต่แท้จริงแล้วความวิจิตรตระการของขบวนแห่เทียนกลับเป็นการกลบฝังประวัติศาสตร์แห่งความเจ็บปวดบางอย่างที่แทบไม่มีใครรู้จักหรือจดจำ นั่นคือ สถานที่จัดงานเคยเป็นลานประหารผู้มีบุญเมื่อปี 2444 

ยุคหนึ่ง หน้าประวัติศาสตร์ของหมู่บ้านสะพือ ได้ถูกจารึกไว้ว่า เป็นสถานที่เกิดศึกโนนโพธิ์ที่กบฏผู้มีบุญถูกปราบในช่วง พ.ศ. 2444  ทว่า ยังมีอีกหนึ่งเรื่องราวของการต้มเกลือที่หลบซ่อนอยู่ในความทรงจำ และหล่นหายไปตามกาลเวลา ให้เราได้ศึกษาในพื้นที่แห่งประวัติศาสตร์

ประวัติศาสตร์การต่อสู้ระหว่างขบวนการผู้มีกับรัฐสยามเมื่อ พ.ศ. 2444 ณ ศึกโนนโพธิ์ ยังไม่มีการชำระ เป็นเพียงเรื่องเล่าแบบปากต่อปากจากรุ่นสู่รุ่น ก่อนที่เรื่องราวการต่อสู้ระหว่างราษฎรกับรัฐจะเลือกหายไปตามกาลเวลาเราจึงขอบันทึกเรื่องราวเหล่านี้ไว้ให้ลูกหลานได้เรียนรู้

Isaan Record ลงพื้นที่ชุมชนประสพสุขริมทางรถไฟโคราช ที่เตรียมพร้อมสำหรับการรื้อบ้านเพื่อหลีกทางให้สร้างรถไฟความเร็วสูง ซึ่งตอนนี้อยู่ระหว่างการอนุมัติสัญญาเช่าที่แปลงใหม่ที่ยังไม่มีความแน่ชัดว่า พวกเขาจะมีอนาคตอันสดใสหรือต้องกลายเป็นคนไร้บ้านริมทางรถไฟ  

สร้างทางรถไฟความเร็วสูงระยะที่ 2 โคราช – หนองคาย ซึ่งตอนนี้การรถไฟฯ ยังไม่มีแผนรองรับการอพยพคนกว่า 700 ครอบครัว

“กลัวโควิด แต่ก็กลัวจะไม่มีกิน” เป็นเหตุผลที่สองสาวอีสานที่ทำงานไซด์ไลน์ในสมุย จ.สุราษฎร์ธานี แม้จะรู้ว่า “เสี่ยง” แต่การเป็นเสาหลักของครอบครัวทำให้พวกเธอเลือกที่จะเสี่ยงเพื่อมีรายได้จุนเจือครอบครัว

แก่งละว้าถือเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่ยังคงเหลืออยู่เพียงไม่กี่แห่งในภาคอีสาน แต่ถ้าโรงงานน้ำตาลและเขตอุตสาหกรรมชีวภาพมาเยือน อ.บ้านไผ่ จ.ขอนแก่น คนที่หาอยู่หากินในแก่งละว้าก็กังวลว่า ความอุดมสมบูรณ์จะหายไปพร้อมกับการพัฒนา

พื้นที่อำเภอบ้านไผ่ จ.ขอนแก่นกว่า 4 พันไร่ ถูกกำหนดเป็นเขตเศรษฐกิจชีวภาพอีสานแห่งใหม่ แม้จะมีเสียงคัดค้านจากคนในพื้นที่ว่า อาจจะเป็นแหล่งสร้างมลพิษเหมือนมาบตาพุด จ.ระยอง และอาจสร้างความเสียหายให้เมืองเพียที่เป็นเมืองโบราณอย่างไม่มีวันกู้คืน

ตลอดปี 2564 มีเรื่องราวมากมายเกิดขึ้นที่อีสานและเกี่ยวกับพี่น้องอีสานนอกพื้นที่ ทีมงาน The Isaan Record พยายามบันทึกเรื่องราวและบันทึกภาพถ่ายเท่าที่กำลังพอมี โดยได้คัดสรรภาพที่มีนัยสำคัญต่อปรากฎการณ์ทางการเมือง สังคม และวัฒนธรรม

ผู้มีเชื้อ HIV จำนวนไม่น้อยต้องตกงาน เพราะสถานประกอบการบางแห่งละเมิดสิทธิด้วยการตรวจเลือดหา HIV เพื่อกีดกันและตีตรา แต่ยังมีอีกหลายคนเดินหน้าร้องเรียนและตามหาฝันเพื่อทำให้เห็นว่า “โลกนี้มีพื้นที่เพียงพอสำหรับทุกคน ไม่ควรมีใครถูกกีดกัน”