วิชชานนท์ สมอุ่มจารย์ ถอดตัวเองออกมาในนาม Jean Sebastienne เพื่อตามรอยในตามรอยภาพยนตร์ Isan Sonata โดยพากลับไปถึงวันหนึ่งที่เขาเป็นนักดนตรีในงานมินิคอนเสิร์ต “A Tribute to Kurt Cobain” ก่อนเป็นคนทำหนังสั้น “ส้มตำ, การสูบบุหรี่ขณะขี้ และ Space-Time” สู่ภาพยนตร์สารคดีตามรอยอารยธรรมลุ่มน้ำชี "Isan Sonata" ที่เต็มไปด้วยการทดลอง
หนึ่งในสมาชิกเครือข่ายเด็กเท่ากันที่ใช้ชื่อว่า “เจริญ ปกปักษ์ความดี” เป็นตัวแทนเด็กๆ เขียนจดหมายถึงผู้ใหญ่บ้านไทเจริญเพื่อขอของขวัญวันเด็กที่ไม่ควรได้เฉพาะในวันเด็กแห่งชาติเท่านั้น แต่ควรเป็นสวัสดิการที่เด็กควรได้รับตั้งแต่ก่อนเกิด จนถึงเติบใหญ่
หลังปีใหม่หลายคนคงได้ทบทวนชีวิตกันแล้วว่า มีเรื่องราวอะไรเกิดขึ้นบ้างในรอบปีที่ผ่านมา อ.ปฐวี โชติอนันต์ จึงชวนทบทวนว่า หนึ่งปีที่ผ่านมาชาวอีสานเผชิญเรื่องราวอะไรร่วมกันบ้าง ซึ่งมีหลายประเด็นที่น่าขบคิด แต่ที่น่าสนใจเป็นการวิเคราะห์บทบาทการเคลื่อนไหวของ นักเรียน นักศึกษาอีสาน แม้จะซบเซาไปบ้าง แต่ก็เชื่อว่า ยังคงมีเชื้อไฟในการเติบโต
วิชชานนท์ สมอุ่มจารย์ ผู้กำกับหนังชาวขอนแก่น ยังคงเดินทางและบันทึกเรื่องราวตามรายงานไว้อย่างละเอียดเพื่อผู้อ่านและแฟนๆ ได้หิ้วกระเป๋าตามเขาไป คราวนี้เขามีภารกิจเดินทางไปมาเลเซียเพื่อร่วมเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติแห่งเมือง Kota Kinabalu ประเทศมาเลเซีย (Kota Kinabalu International Film Festival) สิ่งหนึ่งที่เขาได้ทำในทริป คือ การสำรวจรอบๆ เมือง Kota Kinabalu เก็บกระเป๋าแล้วตาม วิชชานนท์ ไปเที่ยวแบบทิพย์กันเถอะ
ลองสำรวจตัวเองว่า ทำไมคุณถึงตั้งปณิธานปีใหม่ว่า จะออกกำลังกาย จะตกหลุมรักใครซักคน จะอะไรอีกมากมาย ส่วนตอนสิ้นปี ใครบางคุณอาจจะสวดมนต์ข้ามปีที่คุณอาจเชื่อว่า มันจะทำให้ปลอดพ้นจากโรคภัย สิ่งเหล่านี้อาจเป็นเพราะว่า ปีที่ผ่านมาคุณล้มเหลวกับการใช้ชีวิตหรือเปล่า หรืออะไรกันแน่ที่กำหนดตารางเวลาของตัวคุณเอง บทความนี้จะพาคุณไปสำรวจสิ่งที่เกิดขึ้นในโลกทุนนิยม
อยากให้พ่อรับรู้เสมอ ไม่ว่า พ่อจะถูกมองเป็นคนขี้เหล้า เป็นคนเสื้อแดงที่สร้างความวุ่นวายให้กับประเทศอย่างที่ใครเคยกล่าวหา เป็นคนที่ถูกสังคมตีตรา ลูกสาวบักขี้เหล้าคนนี้ภูมิใจในตัวพ่อเสมอ พ่อเป็นผู้กล้า พ่อเป็นความหวัง พ่อเป็นแรงบันดาลใจ อยากสานต่อทุกความตั้งใจของพ่อ อยากมองเห็นความหวัง อยากเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงสังคม
ตอนที่แล้ว วิชชานนท์ สมอุ่มจารย์ เลิกล้มความตั้งใจในการทำสารคดี “มานี มานะและผองเพื่อน” เพราะปัญหาอุปสรรคนานา แต่ประสบการณ์ในการเสาะสาอารยธรรมลุ่มน้ำชียังไม่จบ เขายังคงเดินทาง พร้อมกับเก็บเกี่ยวประสบการณ์ พร้อมกับเปรียบเทียบอารยธรรมลุ่มน้ำชีกับอารยธรรมลุ่มน้ำอื่นอย่างน่าสนใจ
ในยุคหนึ่งภาษาลาวในเขตอีสานกลายเป็นภาษาต้องห้าม ใครพูดในห้องเรียนจะถูกทำโทษหรือถูกปรับเงิน นักเรียนทุกคนต้องพูดภาษาไทยเท่านั้นทำให้ภาษาไทยกลืนกลายภาษาลาวจนแทบจางหาย คนในอีสานเก้อเขินที่จะเว่าลาว ก่อนที่ภาษาและวัฒนธรรมจะถูกทำลายไปมากกว่านี้ บทสนทนา “เว่าลาว” จึงเกิดขึ้นที่บาร์แห่งหนึ่ง ณ ใจกลางเมืองมหาสารคามเพื่อพูดคุยให้เกิดปัญญาในหมู่ที่สนใจ
การเดินทางของ วิชชานนท์ สมอุ่มจารย์ ผู้กำกับหนังชาวขอนแก่นที่ตามหาเส้นทางมานีมานะในแบบเรียนยังไม่สิ้นสุด เขาเจออุปสรรคมากมาย โดยเฉพาะขั้นตอนการตัดต่อที่ไม่สอดคล้องกับขนบเดิม ส่งผลต่อการเป็นผู้กำกับหนังอินดี้แบบเขา
บันทึกการเดินทางของ “วิชชานนท์ สมอุ่มจารย์” ผู้กำกับหนังแห่งเมืองขอนแก่นที่พยายามตามรอยชีวิตของครูรัชนี ผู้เขียนตำราเรียนมานีมานะ แต่ต้องคว้าน้ำเหลว แต่ระหว่างทางก็ทำให้เขาคิดถึงการทำหนังสั้นเรื่อง “Four Boys, White Whiskey and Grilled Mouse” ซึ่งว่าด้วยการมีอยู่และความหมายของเถียงนา
เหตุการณ์กราดยิงที่จังหวัดหนองบัวลำภูไม่เพียงแต่สะท้อนปัญหาสังคมที่หมักหมมอยู่มากมาย ที่พ่วงมาพร้อมระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม ณัฐวุฒิ รังศรีรัมย์ คนหนองบัวลำภู วิเคราะห์เทียบเคียงกับเหตุกราดยิงทั่วโลกที่เกิดขึ้น อย่าง สหรัฐฯ นอร์เวย์ ฯลฯ ผู้ก่อเหตุส่วนใหญ่ล้วนแล้วแต่เป็นผู้พ่ายแพ้ต่อระบบทุนนิยมจนนำมาสู่การใช้ยาเสพติด จนนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิต และอื่นๆ
บทความตอนที่แล้วตั้งคำถามถึงการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นที่นำความเจริญในหลายประเทศ ตอนนี้ อ.ปฐวี โชติอนันต์ ได้สำรวจความสำเร็จในหลายประเทศพบว่า การจัดการตัวเองที่ดีและรวดเร็วของท้องถิ่นส่งผลทั้งต่อการศึกษา ศิลปะวัฒนธรรม และส่งผลดีต่อผังเมืองด้วย
