Avatar

ถนอม ชาภักดี

9 posts
ถนอม ชาภักดี ลูกอีสานชาวศรีสะเกษ (ชาติพันธุ์ส่วย) ผู้พลัดถิ่นมาอาศัยอยู่ที่กรุงเทพ ปัจจุบันอาชีพหลักนอกจากจะเป็นภัณฑารักษ์แล้ว ถนอมยังเป็นนักวิจารณ์และนักเคลื่อนไหวทางศิลปะ ทั้งนี้ เขายังเป็นผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่ม “อีสานแมนิเฟสโต” ซึ่งเปิดตัวเมื่อปี 2561 ภายใต้เทศกาลศิลปะ “ขอนแก่นแมนิเฟสโต้ เหลี่ยมมาบมาบ” ด้วยเชื่อมั่นในพลังของศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวและการต่อสู้ของชุมชนชายขอบ

สุนทรียสามัญชน : การวิพากษ์วิจารณ์และการต่อต้านทางศิลปะ (3) – ตะวัน วัตุยา และเหยื่อความรุนแรงจากรัฐ

ก่อนค่ำคืนพระจันทรเ์สี้ยวก่อนลอยกระทง “ตะวัน วัตุยา” ได้แสดงศิลปะด้วยการวาดภาพสด (Live Painting) เพื่อสะท้อนความเจ็บปวดของยุคสมัยที่เหล่าเยาวชนถูกจับติดคุกรายวัน แถมถูกไล่ล่าโดยรัฐ แต่การแสดงออกแห่งเสรีภาพทางศิลปะของเขากลับถูกกล่าวหาว่า ขัดกฎหมาย
  • พฤศจิกายน 25, 2021

สำนึกขบถรสนิยมปลาแดกไม่เคยแลกกับกลิ่นข้าว (เจ้า) บูดขี้ทูดเซิงซาตินิยม

การใช้วาจาหยามด่าคนอีสานในคลับเฮาส์ ไม่เพียงแต่เกิดการโต้กลับของผู้คนบนโลกโซเชียลมีเดียเท่านั้น ในความจริงก็มีความแค้นเคืองอยู่ไม่น้อย “ถนอม ชาภักดี” คนลุ่มน้ำโขง ชี มูน ประกาศก้องว่า “การหยามหยันแบบนี้บ่รับการขอโทษจากโอษฐ์ภัยใดๆ”
  • พฤศจิกายน 9, 2021

สุนทรียสามัญชน : การวิจารณ์และการต่อต้านทางศิลปะ (2)

ศิลปะของชนชั้น “ไพร่” ถูกนำมาใช้ในการชุมนุมตั้งแต่ยุคโรมันเรืองอำนาจ ซึ่งเป็นปฏิบัติการที่เป็นขั้วตรงข้ามกับรัฐ ในเมืองไทยเริ่มเห็นศิลปะของชนชั้นไพร่มากขึ้น บทความโดย ดร.ถนอม ชาภักดี
  • ตุลาคม 5, 2021

สุนทรียสามัญชน : การวิจารณ์และการต่อต้านทางศิลปะ (1)

การเคลื่อนไหวทางการเมืองของแต่ละสีเสื้อต่างมีเป้าหมายและความหมายต่างกัน ดร.ถนอม ชาภักดี นักปฏิบัติการทางศิลปะวิพากษ์การใช้ศิลปะที่รับใช้อุดมการณ์ทางการเมืองในการต่อต้านรัฐ เริ่มตั้งแต่การต่อสู้ของ พันธมิตรฯ กปปส. จนถึงการเคลื่อนไหวของกลุ่มราษฎรมีความหมายแตกต่างกันอย่างไร
  • กันยายน 24, 2021

การตีความทางศิลปะ “ปลุกผีที่นาบัวและกายวิภาคแห่งความเงียบงัน” (1)

เรื่องราว ‘สมรภูมิรบบ้านนาบัว’ จ.นครพนม ที่รัฐไทยกับอเมริกาทำกับชาวบ้านนาบัวเมื่อกว่า 60 ปีก่อนไม่ได้ถูกบันทึกในฐานะตำนานผ่านตัวอักษรเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีนักปฏิบัติการทางศิลปะ (artistic practice) ทั้งภาพยนตร์และสื่อเชิงจิตรกรรมที่บันทึกเรื่องราวนี้ไว้เช่นกัน คอลัมน์อีสานวิจักษ์ ฮักวิจารณ์ ของถนอม ชาภักดี
  • กันยายน 3, 2019

ถนอม ชาภักดี: บทวิจารณ์การปฏิบัติการศิลปะในค่ายรามสูร จ.อุดรธานี

เมื่อปฏิบัติการทางศิลปะในค่ายรามสูรไม่ปฏิสัมพันธ์กับบริบทเชิงประวัติศาสตร์การเมืองสังคมของพื้นที่ รวมถึงไม่ทำหน้าที่เป็นพยานหลักฐานแห่งความโหดร้ายของพื้นที่อดีตฐานทัพอเมริกาซึ่งเคยสร้างหายนะให้กับประเทศกลุ่มอินโดจีนช่วงสงครามเย็น จึงกลายเป็นเพียงปฏิบัติการเพื่อประชาสัมพันธ์กิจกรรมท่องเที่ยวค่ายทหารเท่านั้น
  • มิถุนายน 28, 2019

เส้นขนานทางศิลปะ: พื้นที่ทหารและปฏิบัติการทางศิลปะในพื้นที่ ปวศ.สงครามเย็น ณ ค่ายรามสูร อุดรธานี

การเปิดค่ายรามสูร อุดรฯ ค่ายทหารจีไอที่อดีตเคยเป็นพื้นที่หวงห้าม ให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวและนิทรรศการศิลปะ เพื่อความรื่นรมย์และกลบมรดกบาปยุคสงครามเย็นที่พญาอินทรีย์ใช้ฐานนี้โจมตีประเทศพื้นบ้านดูเหมือนจะไม่มิด คอลัมน์ ‘อีสานวิจักษ์ ฮักวิจารณ์’ โดย ถนอม ชาภักดี
  • มิถุนายน 21, 2019

เทศกาลดอกลำดวน: วัฒนธรรมประดิษฐ์จากรัฐไทยมอบให้คนกุย เยอ เขมร ลาว ในศรีสะเกษ

หลายช่วงเวลา รัฐไทยเชื่อว่าวัฒนธรรมต่างชาติภายนอกกำลังบ่อนทำลาย “ความเป็นไทย” ทำให้ต้องเร่งประดิษฐ์วัฒนธรรมท้องถิ่นขึ้น เพื่อสร้างความมั่นคงทางศิลปวัฒนธรรม ทว่าสิ่งนั้นกลับทำลายวัฒนธรรมท้องถิ่นที่แท้จริง
  • เมษายน 26, 2019

อีสานวิจักษ์ ฮักวิจารณ์ : “TCDC Khon Kaen” ขอนไม่มีแก่น มีแคนแต่บ่มีคนเป่า

หลังจากจัดงานนิทรรศการ “Look Isan Now” ซึ่งเป็นงานแรกของ TCDC Khon Kaen แต่ทว่าป้าย “ห้ามผ่าน” ที่แปะเชือกกั้นห้ามเข้าตึกกลับก่อให้เกิดซึ่งคำถามว่า TCDC Khon Kaen จะสามารถเข้าถึงหัวใจลูกอีสานและปฏิบัติตามพันธกิจของศูนย์ได้หรือไม่ หรือท้ายที่สุดแล้วจะเป็นเพียงตึกร้างดั่งการ มีแคนแต่ บ่มีคนเป่า
  • กุมภาพันธ์ 3, 2019